کلاژن
کلاژن یکی از بیشترین پروتئینهای موجود در بدن است.
این ماده جزء اصلی بافت پیوندی است که بخشهای زیادی از بدن را تشکیل داده است از جمله تاندونها، لیگامنتها ، پوست و عضلات.
کلاژن نقش های عملکردی زیادی نیز دارد از جمله ساختار دهی پوست و تقویت استخوانها.
در سالهای اخیر مکمل کلاژن بسیار معروف شده است. نوع هیدرولیز شده آن شناخته تر شده است که به این معنی است که کلاژن به ساختارهای ریز شکسته شده و باعث میشود جذب ساده تری در بدن داشته باشد.
غذاهای مختلفی هستند که با خوردن آنها میتوانید جذب کلاژن داشته باشید مانند پوست خوک و مغز استخوان.
مصرف آن دارای مزایای سلامتی مختلفی است از جمله از بین بردن درد مفاصل تا بهبود سلامت پوست.
در ادامه شش مزایای سلامتی این مکمل را بیان میکنیم که از نظر علمی اثبات شده است.
۱-بهبود سلامت پوست
کلاژن جزء اصلی تشکیل دهنده پوست است.
نقش آن تقویت پوست و همچنین ایجاد خاصیت کشسانی و آبرسانی به پوست است. با افزایش سن بدن میزان کمتری کلاژن تولید میکند که باعث خشکی پوست و ایجاد چروک میشود.
البته چندین پژوهش نشان داده اند که پپتایدهای کلاژن یا مکملهای حاوی آن، میتواند روند پیری پوست را با کاهش چروک و آبرسانی بهتر کند.
در یک پژوهش مشخص شد زنانی که از این مکمل به میزان ۲.۵ تا ۵ گرم در روز برای ۸ هفته استفاده کردند خشکی پوست کمتر و کشسانی بیشتری در پوست ایجاد شد.
پژوهش دیگر نشان داد زنانی که نوشیدنی حاوی این مکمل برای ۱۲ هفته استفاده کردند آبرسانی بیشتری در پوست داشتند و میزان چروک پوستی بسیار کمتر شد.
اثر کاهش چروک این مکمل مربوط به اثر تحریک کنندگی بدن به تولید کلاژن است.
علاوه بر این مصرف آن میتواند باعث افزایش تولید پروتئینی شود که به ساختار دهی پوست کمک میکند مانند الاستین و فیبریلین.
همچنین ادعاهایی وجود دارد که این مکمل از آکنه و سایر مشکلات پوستی جلوگیری میکند که هنوز از نظر علمی اثبات نشده است.
۲-کمک به کاهش درد مفاصل
کلاژن به حفظ غضروف مفاصل که مانند لاستیک بین مفصل است کمک میکند.
با کاهش میزان آن در بدن همزمان با افزایش سن احتمال خطر مشکلات مفصلی مانند آرتروز افزایش میابد.
چندین پژوهش نشان داده است که این مکملها میتواند به نشانه های آرزتروز و درد مفاصل کمک کند.
در یک پژوهش بر روی ۷۳ ورزشکار که روزانه ۱۰ گرم کلاژن برای ۲۴ هفته مصرف میکردند کاهش شدید درد مفصل در هنگام راه رفتن و استراحت مشاهده شد.
در پژوهشی دیگر افراد بالغی که ۲ گرم کلاژن برای ۷۰ روز استفاده کردند درد مفصل بسیار کاهش یافت و میتوانستند بهتر به فعالیت های جسمی بپردازند.
پژوهشگران این نظریه را دارند که مصرف این مکمل به بافت غضروفی امکان افزایش تولید کلاژن را میدهد.
این امر باعث میشود تورم کاهش یابد و مفاصل بیشتر محافظت شوند و درد کاهش پیدا کند.
اگر شما میخواهید برای کاهش درد مفاصل از این مکمل استفاده کنید باید روزانه ۸ تا ۱۲ گرم از آن استفاده کنید.
۳-جلوی از دست رفتن استخوان را میگیرد
بیشتر استخوان از کلاژن ساخته شده است که مسئول ساختار دهی و تقویت آنها است.
با افزایش سن میزان کلاژن بدن کاهش میابد و تراکم استخوان نیز کم میشود. این مسئله ممکن است باعث پوکی استخوان شود که خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهد.
پژوهش ها نشان میدهد که مصرف مکمل کلاژن میتواند اثرات مشخصی در بدن داشته باشد که جلوی تخریب استخوان که منجر به پوکی استخوان میشود را بگیرد.
در یک پژوهش، زنانی که برای ۱۲ ماه مکمل کلسیم خودر ا به همراه ۵ گرم کلاژن استفاده کردند نسبت به زنانی که فقط از مکمل کلسیم استفاده کردند، میزان پروتئینی که باعث تخریب استخوان میشود در خونشان به شدت کاهش یافت .
پژوهش دیگری نیز که بر روی ۶۶ زن انجام شد که ۵ گرم کلاژن بهصورت روزانه برای ۱۲ ماه استفاده کردند نتیجه مشابهی بدست آمد.
این زنان افزایش 7% تراکم معدنی استخوانی را بدست آوردند.
این نتایج بسیار امیدوار کننده هستند.
۴-افزایش توده عضلانی
بین ۱ تا ۱۰% بافت عضلانی از کلاژن ساخته شده است. این پروتئین برای قوی نگاه داشتن عضلات و درست عمل ککردن آنها لازم است.
پژوهش ها نشان میدهد که مکمل کلاژن به افزایش توده عضلانی افراد دارای سارکوپنیا (از دست رفتن عضلات با افزایش سن) کمک میکند.
در یک پژوهش بر روی ۲۷ مرد که روزانه ۱۵ گرم کلاژن دریافت کردن و تمرین روزانه داشتند برای ۱۲ هفته، نسبت به گروهی که فقط تمرین داشتند میزان توده عضلانی و قدرت آنها افزایش بسیار زیادی داشت.
پژوهش ها نشان میدهند که مصرف کلاژن ممکن است سنتز پروتئین هایی مانند کراتین و تحریک کننده های رشد عضلات پس از تمرین را افزایش دهد.
۵-بهبود سلامت قلب
پژوهشگران بر این نظریه هستند که مصرف این مکمل مکمل ممکن است خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
کلاژن ساختاری را برای عروق فراهم میکند که خون از طریق رگها به کل بدن جریان یابد. بدون کلاژن کافی عروق ضعیف و شکننده میشوند.
این امر میتواند منجر به تصلب شراین شود که رگها تنگ میشود. تصلب شراین میتواند باعث حمله قلبی و سکته شود.
در یک پژوهش که ۳۱ فرد بالغ سالم روزانه ۱۶ گرم کلاژن برای ۶ ماه استفاده کردند میزان سختی رگهایشان به مقدار زیادی کاهش یافت.
علاوه بر این میزان HDL که کلسترول خوب است به میزان ۶% افزایش یافت.
۶-مزایای دیگر آن برای سلامتی
مکمل کلاژن میتواند در موارد زیر مفید باشد ولی هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه ها دارد.
مو ناخن
مصرف کلاژن قدرت ناخن ها را افزایش میدهد و میتواند رشد مو و ناخن را تحریک کند.
سلامت معده
البته هنوز نتایج علمی کافی برای آن وجود ندارد اما برخی ادعا کرده اند که مصرف این مکمل برای درمان نفوذ پذیری روده (intestinal permeability) مناسب است.
سلامت مغز
هیچ پژوهشی هنوز در این مورد انجام نشده است اما برخی ادعا کرده اند که با مصرف این مکمل میزان اضطراب کاهش یافته و بهبود خلق و خو داشته اند.
کاهش وزن
برخی بر این عقیده هستند که مصرف این مکمل میتواتند به کاهش وزن کمک کند و سرعت متابولیسم را افزایش دهد. هنوز هیچ پژوهشی این مورد را تایید نکرده است.
غذاهایی که دارای کلازن هستند
کلاژن در بافت پیوندی حیوانی در غذاهایی مانند پوست مرغ، پوست خوک، پوست گاو و ماهی یافت میشود.
غذاهایی که دارای ژلاتین هستند مانند مغز استخوان نیز دارای این ماده هستند دارند. ژلاتین پزوتئینی است که از کلاژن ساخته میشود.
پژوهش بیشتری نیاز است که اثر مواد غذایی سرشار از کلاژن را بر روی بدن انسان بررسی کند که آیا با مکمل آن مشابه عمل میکند یا خیر.
آنزیمهای گوارشی کلاژن موجود در غذا را شکسته و به آمینو اسید تبدیل میکند تا جذب شود.
مکمل کلاژن بصورت شکسته یا هیدرولیز است که سرعت جذب آن را بسیار بیشتر از غذا میکند.
منبع
https://www.healthline.com/nutrition/collagen-benefits#2.-Helps-relieve-joint-pain