ویتامین دی (Vitamin D)
ویتامین دی محلول در چربی است که در تعداد محدودی از مواد غذایی وجود دارد. علاوه بر این در زمانی که اشعه ماوراء بنفش حاصل از نور خورشید به پوست برخورد میکند، سنتز ویتامین دی در بدن را تحریک مینماید. این ویتامین جذب کلسیم دربدن را افزایش می دهد و میزان کلسیم لازم در سرم خون را حفظ می کند تا بدن بصورت طبیعی بتواند بافت استخوانی را حفظ کند.
در صورت عدم وجود ویتامین در در بدن استخوان ها نازک تر میشوند و ممکن است تغییر شکل پیدا کنند و شکننده شوند. برای رشد کودکان نیز بسیار با اهمیت است و در بزرگسالان نیز جلوی پوکی استخوان را میگیرد.
این ماده در بدن نقش های دیگری نیز دارد مانند نقش در رشد سلولی، نقش در عملکرد عصب عضله و سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب.
میزان ویتامین دی مورد نیاز هر فرد در روز:
نوزادان تا ۱۲ ماهگی ۱۰ میکروگرم یا ۴۰۰IU
افراد ۱ تا ۷۰ ساله ۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰IU
افراد بالای ۷۰ ساله ۲۰ میکروگرم یا ۸۰۰IU
خانم های باردار ۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰IU
خانم های شیرده ۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰IU
منابع جذب ویتامین دی:
گوشت ماهی های روغنی مانند سالمون، تون و ماکارل؛ روغن کبد ماهی نیز یکی از بهترین منابع دریافت آن است. مقدار بسیار کمی از آن در جگر گاو، پنیر و زرده تخم مرغ وجود دارد.
خطرات ناشی از مصرف زیاد آن:
مسمومیت ویتامین دی در ظاهر زیاد مشخص نمی شود و بیشتر در داخل بدن بروز می کند. از جمله این مشکلات میتوان بالارفتن میزان کلسیم خون که موجب رسوب در رگ ها می شود و به قلب، رگ ها و کلیه ها آسیب می رساند.
بودن در نور آفتاب به مدت زیاد نمیتواند موجب افزایش بیش از حد آن در بدن شود.
نقش ویتامین دی در بدنسازی:
کمبود این ویتامین در بسیاری از ورزشکاران وجود دارد و موجب ضعف قدرت و کاهش عضلات می شود. کاهش یا آتروفی عضلانی ناشی از کمبود آن در فیبرهای عضلانی نوع ۲ بیشتر بروز می کند.